Wełna i jej rodzaje

Z owiec, kóz, królików, lam i wielbłądów – wełna może mieć rożne pochodzenie. Zobacz, która jest najbardziej delikatna, a która charakteryzuje się wyjątkową trwałością.

Tak naprawdę słowo „wełna” oznacza sierść owiec. Każda inna „wełna” posiada dopisek określający źródło jej pochodzenia np. wełna wielbłądzia czy wełna kozia. Najbardziej wartościowe runo pochodzi od owiec Merino. Najcenniejsza zaś jest wełna pozyskiwana od kóz kaszmirskich.

Wełna owcza: Merino, Szewlot i Szetland

Merino Wool, czyli wełna Merino, to jedna z najbardziej cenionych gatunków owczej wełny na świecie. Owce merynosowe żyją na terenach górskich, gdzie narażone są na ekstremalne warunki pogodowe. To one sprawiają, że ich wełna jest tak wyjątkowa. Lista zalet wełny merynosów jest długa. Jednak na główną uwagę zasługuje jej zdolność do regulowania ciepła, odprowadzania wilgoci z ciała i utrzymywania jego stałej temperatury. Wszystko za sprawą dynamiki włosa, które kurczy się lub rozszerza pod wpływem temperatury. Gdy jest ciepło włókno się rozkurcza, przepuszczając nadmiar ciepła, a gdy jest zimno kurczy się sprawiając, że ubranie zaczyna ogrzewać. Dodatkowo włókno wełny Merino jest niezwykle cienkie, a co za tym idzie bardzo delikatne i przyjazne dla naszej skóry.

Od zawsze wysoko cenioną wełną owczą jest także wełna szetlandzka, pozyskiwana z owiec żyjących na Wyspach Szetlandzkich. Zwierzęta te charakteryzują się krótkim, gęstym i mocnym runem. Ciekawą właściwością ich wełny jest także szeroka gama kolorów – i to bez konieczności farbowania. Na rynku znajdziemy także produkty wykonane z wełny Szewlot. Jest ona pozyskiwana od owiec żyjących na pograniczu Anglii i Szkocji. Ich runo jest dość szorstkie, ale dzięki temu bardzo trwałe. Niestety wełna szewlotowa jest na ogół mało przyjemna w dotyku.

Wełna kozia: Kaszmir i Moher

Kaszmir to prawdziwa arystokratka wśród wełny. Niewiele jest tak szlachetnych tkanin jak on. Właściwie żaden inny materiał nie jest tak aksamitny, a przy tym doskonale utrzymujący ciepło. Kaszmir grzeje kilkakrotnie lepiej niż wełna owcza, a dzięki temu, że kaszmirowy puch jest 6 razy cieńszy od ludzkiego włosa, jest niespotykanie delikatny i nawet bardzo gęsto tkany niewiele waży. Do tego wszystkiego kaszmir jest przewiewny, świetnie absorbuje parę wodną niemal natychmiast odprowadzając ją na zewnątrz. Nie wchłania wody, szybko schnie i choć nie jest wodoodporny, wiosenna mżawka na pewno nie jest mu straszna. To jednak nie wszystkie zalety kaszmiru.

Jest on także bardzo sprężysty dzięki czemu pięknie się układa, szybko powraca do swojej pierwotnej formy i nie gniecie się. Nie pochłania również zapachów i jest odporny na brud. Swoją wyjątkowość tkanina ta zawdzięcza warunkom w jakich żyją kozy kaszmirskie. Pasą się one na zboczach Himalajów, na wysokościach 3 – 5 tys. metrów. Zwierzęta te muszą zmagać się z ekstremalnym chłodem, zimą walczą z temperaturami nawet poniżej -30 stopni Celsjusza. Dzięki temu okrywa włosowa kóz nabiera swoich wyjątkowych właściwości. Niezwykle delikatne jest także runo pochodzące od kóz angorskich, czyli moher. Wełna ta ma jedwabisty połysk i wyjątkowo nie posiada skłonności do filcowania.

Wełna wielbłądzia

Wełna wielbłądzia to najbardziej trwała ze wszystkich wełen. Wytrzymałość włókien wełny z wielbłąda jest 70 proc. wyższa niż tych pochodzących od owiec Merino. Wszystko dzięki temu, że każdy pojedynczy włos wielbłąda działa tak jak dwa. Dzięki temu wełna ta jest nie tylko bardzo trwała, ale także bardzo ciepła. Dodatkowo wielbłądzie runo charakteryzuje się hydrofobowością czyli odpycha cząsteczki wody. Dzięki temu wełna oddycha i nie zatrzymuje wewnątrz włókna powietrza zawierającego parę wodną. Specyficzna w budowie włosia wypuszcza także nadmiar ciepła na zewnątrz. Wełna ta daję więc ochronę przed chłodem, ale także uchroni nas przed przegrzaniem. Kolejną jej zaletą są właściwości zdrowotne. Dzięki ogromnym pokładą lanoliny, wełna wielbłądzia działa bardzo pozytywnie na naszą skórę. Lanolina sprawia także, że wełna nie pochłania szybko brudu, a kurz i alergeny trzymają się od niej z daleka.

Wełna z lam czyli Alpaka

Alpaki żyją na dużych wysokościach, ich sierść jest bardzo długa i niemal zamiata ziemię. Wełna z nich pozyskiwana jest znacznie dłuższa i delikatniejsza niż wełna innych lam, do tego jest cieńsza i ma ładniejszy połysk. Alpaka występuje w kolorze białym, szarym lub „złotawym”. Najbardziej szlachetna, a co za tym idzie najbardziej ceniona jest tzw. Baby Alpaka, produkowana z niezwykle delikatnego runa, pochodzącego od młodych zwierząt. Jednak delikatność to nie jedyna zaleta alpaki, ma ona także właściwości termiczne. Wełna ta, podobnie jak wełna owiec Merino, grzeje gdy jej zimno, a chłodzi w upale. Swe termiczne właściwości Alpaka zawdzięcza maleńkim kieszonkom powietrznym, umieszczonym na całej długości włosa. Dlatego też mówi się o niej, że jest pusta w środku. Kieszonki te sprawiają, że wełna jest lekka, oddycha i zatrzymuje ciepło. Do tego alpaka nie przesusza wody ani kurzu.

Wełna królicza – Angora

Angora to długowłosa rasa królików domowych, hodowanych głównie dla pozyskania futra. Wełna, która z nich powstaje to towar luksusowy, uważana jest za jedną z najlepszych i najbardziej cenionych. Lekka, miękka, puszysta i do tego trwała. Angora jest także bardzo ciepła, nawet sześć razy bardziej od wełny owczej. Dzięki temu idealnie nadaje się do ogrzewania ciała ludzkiego, a zwłaszcza naszych stawów. Produkty z Angory pomagają łagodzić bóle, szczególnie pochodzenia reumatycznego. Zaleca się stosowanie Angory przy bólach i zmianach zwyrodnieniowych stawów oraz wszędzie tam, gdzie wymagana jest miejscowa terapia rozgrzewająca.